‘Kam je haren, recht je schouders, denk aan je tanden.’ Wie kan niet meezingen met ‘Pa’ van Doe Maar? Net zoals mensen met hangende schouders een vervelende indruk maken, heeft ook een tekst met veel passieve zinnen een onaangename uitwerking op de lezer. Een tekst moet rechte schouders te hebben.
Ter illustratie de volgende zin: ‘Er wordt u een welkomstdrankje aangeboden’. Dit is een passieve zin. Een betere, actieve zin is in dit geval: ‘Een welkomstdrankje staat voor u klaar’.
Passieve zinnen zijn vrij eenvoudig te herkennen aan het onnodige gebruik van ‘worden’ of ‘zijn’. Die hulpwerkwoorden kunnen vaak weg. Overigens is de lijdende vorm niet altijd fout, bijvoorbeeld bij het ontbreken van een handelend persoon (‘er wordt geklopt’). Maar zelfs dat roept de vraag op: ‘door wie?!’
Een goede manier om zinnen actief te maken, is om organisaties, zaken of mensen als onderwerp te gebruiken. Dus niet: ‘Over tien dagen worden de onderhandelingen tussen de vakbonden en de werkgevers hervat’, maar ‘Over tien dagen hervatten vakbonden en werkgevers hun onderhandelingen’.
Tip
Passieve zinnen zijn hinderlijk voor de lezer. Dus recht de schouders en maak actieve zinnen. Kijk teksten goed na op passief taalgebruik en pas ze aan. Actieve zinnen maken een betere indruk.
