Tekstschrijvers blijven nodig, zo gonst het op onze gezellige Tekstnetborrels. Nooit kan AI mensen helemaal vervangen. Nooit helemáál. Wel gedeeltelijk dus. Wat als de hoeveelheid werk zo afneemt dat nog maar enkele schrijvers hun schoorsteen kunnen laten roken van hun pen? En wat als jij daar níet bij hoort?
Nijmegen, 1 juli 1886. De schemer zet in. Ineens is een bijzonder schouwspel zichtbaar. In een complete wijk floept alle straatverlichting aan. Hóé dan? Komen er 20 lantaarnopstekers tegelijk in actie? Nee, het zit iets anders. Nijmegen heeft in Nederland de primeur van een nieuwe technologische ontwikkeling: elektrische straatverlichting.
De rest van de stad en van Nederland volgen in sneltreinvaart, wat in die tijd betekent: enkele decennia. In 1916 is Amsterdam aan de beurt. In 1957 gaat de allerlaatste lantaarnopsteker met pensioen.
Gemak
Wat moeten ze nu, die lantaarnopstekers? Er is nog geen verzorgingsstaat, de bedelstaf is altijd nabij. Maar gelukkig is er genoeg ongeschoold werk dat de technologie nog niet heeft vervangen. De voddenboer en melkman kunnen vast nog een hulpje gebruiken.
Natuurlijk, in die eerste elektrisch verlichte weken mist buurtbewoner Henk nog de gesprekjes met de lantaarnopsteker, als die halverwege zijn route een jenevertje kwam drinken. Maar wat een gemak staat daartegenover. Nooit meer tot diep in de avond met je hele straat in het donker zitten totdat eindelijk die lantaarnopsteker komt aankakken.
Blije LinkedIn-ers
De vergelijking tussen lantaarnopstekers en tekstschrijvers dringt zich op: neemt AI ons werk over? Worden wij overbodig?
Neen, beweren blije LinkedIn-ers die als fanatieke early adopters de nieuwe ontwikkeling hebben omarmd en nu een goed belegde boterham verdienen met workshops ChatGPT en Claude. AI wordt ons hulpje. Het werk verandert hoogstens, naar prompts schrijven bijvoorbeeld. En een finishing touch geven aan AI-gegenereerde teksten. Want mensen willen uiteindelijk een tekst met een ziel. Dat snappen wij als geen ander.
Struisvogelen
Er blijft ongetwijfeld werk. Maar die blije early adopters benoemen één ding niet: hoevéél werk blijft er over? En hoeveel mensen zijn daar nog voor nodig?
Daar komt het punt waarover wij nog collectief aan het struisvogelen zijn, tenminste: zo zie ik het. Ik kan mij niet voorstellen dat met AI evenveel werk overblijft als voor de komst ervan. Mocht dat wel zo zijn, dan heeft AI simpelweg niets toegevoegd, tenminste niet financieel. Innovaties zijn immers bedoeld om te besparen. Het gaat om geld, niet om die ‘tekst met een ziel’.
Stoelendans
Ik merk nu al dat het werk afneemt. Als ik zie hoe snel de ontwikkeling de afgelopen paar jaar ging, kan ik mij simpelweg niet voorstellen dat ik nog tot mijn pensioen mijn brood kan verdienen met schrijven.
‘Maar dan zorg je dat jíj de beste wordt in werken met AI zodat die opdrachtgevers jóú willen’, aldus de blije early adopter op LinkedIn. Dat advies volgen natuurlijk alle tekstschrijvers op. Gevolg: een stoelendans. Tien mensen dansen om twee stoelen. Je kunt ze allemaal trainen om als snelste te reageren, maar het resultaat is altijd hetzelfde: twee hebben een stoel, acht niet.
Schnabbel
Misschien heb je nu nog voor ruim 40 uur in de week werk. Een veilig gevoel. Maar hoelang duurt dat nog? Die opdrachtgevers houden jou niet omdat ze je zo aardig vinden. Uiteindelijk denken zij aan het kostenplaatje. Die communicatieadviseur met wie je altijd zo gezellig overlegt, is als buurtbewoner Henk die zijn fles jenever altijd heeft klaarstaan voor de lantaarnopsteker, maar hem vergeet zodra de straat elektrisch verlicht is.
Ik houd er rekening mee dat het werk van tekstschrijver wordt als dat van de kunstenaar, romanschrijver of muzikant: goed voor een schnabbel af en toe, maar om rond te komen moet je er iets naast hebben. Impact van nieuwe ontwikkelingen is altijd groter dan je voorspelt. Dus misschien is het voor iedere tekstschrijver goed om na te denken over een Plan B. Hoe verder als je van schrijven niet meer je hypotheek kunt betalen?
Plan B
Dus: heb jij dat Plan B al? Iets wat je gaat doen als het werk vermindert of verdwijnt? Ik kan nog aan de slag als begeleider in de gehandicaptenzorg. Dat heb ik 20 jaar gedaan. En ik zou best iets met mijn handen willen. Muziekinstrumenten bouwen bijvoorbeeld. Al heb ik daar wel een donorrechterhand voor nodig.
Vertel eens: wie heeft hier al over nagedacht? En is er al iets uitgekomen? Tip: misschien heeft ChatGPT wat suggesties voor je.
