Als tekstschrijver moet je jezelf blijven prikkelen. Zodat je scherp blijft in je vak. Nieuwe ideeën krijgt. En altijd met open blik blijft kijken naar de onderwerpen waarover je schrijft.
Of ze nog iets tegen haar kinderen wil zeggen, vraag ik. Maureen schuift onrustig heen en weer op haar stoel. Onzeker voelt ze aan haar inmiddels flink uitgedunde haar. Dan, na die ene vraag, worden haar ogen vochtig. Al snel volgen snikken, haar schouders schokken volgzaam mee. De vertrouwde arm van haar man geeft rust. Ze kijkt recht en zeker in de camera, en zegt wat ze nog wil zeggen. Tegen haar kinderen. Wat ze hen wil leren en meegeven. Straks, als zij er niet meer is.
Dit is geen gewoon interview. Het is een gesprek over Maureens leven. Dit soort gesprekken voer ik regelmatig, als vrijwilliger voor Stichting Komma. Op deze manier helpen we ouders met een ongeneeslijke ziekte hun levensverhaal op beeld vast te leggen. Voor later, voor de kinderen. Elke keer als ik een nieuwe vraag krijg vanuit de stichting om een gesprek te voeren, voel ik een schok in mijn lijf. Want zo’n interview is niet zomaar iets.
Halen of brengen
Het vastleggen van een levensverhaal verloopt totaal anders dan de interviews die ik als tekstschrijver afneem. Als tekstschrijver heb ik een opdrachtgever die iets van me vraagt, een briefing en een idee van hoe het artikel ongeveer gaat worden. Met die kaders stap ik een interview binnen. Heel oneerbiedig gezegd: ik kom iets halen bij de geïnterviewde. En als ik dat heb, ben ik weer weg.
Bij een levensverhaal heeft de ander de regie. Ik stel zo nu en dan een vraag, maar zeg verder niet te veel. Ik laat stiltes vallen, vraag door en zwengel aan als dat nodig is. Ik kom niets halen, ik kom iets brengen. Ik ben het instrument waardoor ze hun levensverhaal kunnen vertellen. Ik vraag namens de kinderen. Ik stel de vragen die zij later niet meer kunnen stellen.
Onbetaalbaar
Het is dankbaar om te doen. En, in professioneel opzicht, ook nog eens bijzonder verfrissend om op deze manier met mijn vak bezig te zijn. Want ook de technieken die ik voor de levensverhalen gebruik, komen van pas tijdens mijn dagelijks werk.
Moraal van dit verhaal? Overweeg eens vrijwilligerswerk. Als interviewer voor Stichting Komma, of bijvoorbeeld als Taalmaatje of door voor te lezen in de lokale bieb. Het geeft je voldoening, je komt in contact met mensen buiten je eigen bubbel én het zorgt voor nieuwe skills en inzichten die weer van pas komen tijdens je betaalde werk. En dat is onbetaalbaar.
