De foto van het verdronken jongetje in de branding op het strand van de Turkse badplaats Bodrum ging razendsnel de wereld rond. Maakte tongen los, en tranen van machteloosheid.
Een iconisch beeld. Net als andere gruwelijke foto’s die vlijmscherp in ons geheugen gegrift staan: het Vietnamese napalmmeisje, het magere Afrikaanse kindje met de gier op de achtergrond, het meisje dat ons met grote ogen aankijkt vanuit een trein op weg naar een Duits vernietigingskamp.
Een beeld zegt meer dan duizend woorden. Inderdaad. Die ene foto van dat jongetje met zijn rode shirtje en zijn blauwe broekje heeft meer losgemaakt dan alle tv-reportages en krantenartikelen daarvoor.
Dat lag aan de foto. Maar ook aan wat er met die foto gebeurde.
Het jongetje kreeg een naam: Aylan Kurdi. Aylan kreeg een familie: zijn moeder en broertje verdronken ook, zijn vader overleefde, in Canada woont een tante. Aylan kreeg een geschiedenis: Canada wees een asielverzoek af. En nu is hij begraven: in Kobani, de stad die ze juist waren ontvlucht.
De Turkse fotografe Nilüfer Demir gebruikte haar wapen, haar fotocamera, om het gruwelijke beeld vast te leggen en te verspreiden. Het beeld deed zijn werk. Maar het schreeuwde om bijbehorende woorden. Woorden voor context, informatie, duiding.
Door de krachtige combinatie van tekst en beeld zijn velen in beweging gekomen. Inzamelingen, petities, herdenkingsbijeenkomsten en verruimde toelating van vluchtelingen zijn het gevolg.
Een beeld zegt meer dan duizend woorden. Dat klopt. En woorden maakten er een verhaal van.
