Weet je welke schilderijen in het museum me het meest intrigeren? Dat zijn de doeken waar het bordje ‘zonder titel’ naast hangt. Vroeger stoorde ik me aan deze tekst. Het voelde onbevredigend: was de kunstenaar te lui om zijn werk een naam te geven? Als kijker heb je behoefte aan houvast, aan duiding. Wilde de kunstenaar die niet geven? Inmiddels heb ik er vrede mee. Sterker nog, ik houd het meest van schilderijen die níet worden geduid. Gemakzucht van de kunstenaar? Prima! Het zet mij aan tot denken.
‘Koffie’
Wat mij betreft mag de aanduiding ‘zonder titel’ vaker worden gebruikt. Ik vind dat onze beroepsgroep soms voor wel héél onzinnige projecten wordt ingehuurd. Waarom zou op een mand die overduidelijk vol kranten zit, het woord ‘kranten’ worden afgedrukt? Waarom staat er ‘koffie’ of ‘soep’ op een mok? Mag ik er soms geen thee uit drinken? En wat is de zin van de aanduiding ‘cat’ op het bakje kattenvoer? Het poezenbeest kan niet eens lezen!
Levenswijsheden
De behoefte aan tekst is vleiend voor ons tekstschrijvers, maar gaat soms te ver. Zo is de Inspirerende Tekst al jaren aan een opmars bezig. In het pre-sociale mediatijdperk beperkten deze teksten zich nog tot tegeltjes aan de muur in seniorenwoningen. Daarbij ging het om dooddoeners als ‘Zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens.’ Of aandoenlijke rijmpjes op het toilet: ‘Heren doe de bril omhoog, dames zitten ook graag droog’. De laatste jaren rukken de levenswijsheden ook op Facebook en Instagram op. ‘Life is about moments. Don’t wait for them, create them.’ ‘Alles is mogelijk, als je maar durft.’ De verspreiders van semi-diepzinnige wijsheden lijken hiermee aan te willen tonen dat ze Diepe Denkers zijn. Maar ik weet niet wat ik liever heb: de tegeltjeswijsheden aan de keukenmuur van mijn overleden oma of de digitale tegeltjes.
Theezakjes
Kan ik de Wijze Woorden op de digitale platforms nog mijden, het toppunt is dat de spirituele tekst nu zelfs doordringt tot in de keuken. Argeloos een kop thee zetten is er niet meer bij: sinds een paar jaar zijn er theezakjes te koop met betweterige teksten als ‘happiness lies not in the pleasure, but in the joy’. Ben je niet al chagrijnig, dan zakt je humeur tot een dieptepunt, omdat het theezakje je er fijntjes op wijst dat het je eigen schuld is als je je ongelukkig voelt. Een dieptepunt in onnodige beteksting vormt de deerniswekkende sticker die verkrijgbaar is voor onze nationale verrijdbare huisvuilbak. ‘Dit is onze kliko. Deze kliko wordt lachend aan de kant van de weg gezet. Wij zijn blij met onze fijne kliko.’ Ik word er zo treurig van. Waarom toch deze tekst, waaróm? De diepere betekenis ontgaat me totaal.
Zwijg op tijd
Wij tekstschrijvers moeten tijdig weten te zwijgen. Want ook niets zeggen is communiceren. ‘Geen titel’ is soms de allerbeste optie.
Deze blog verscheen eerder als column in Tekstblad 1 van dit jaar.