Je kent ze wel, de plaatjes van laptops op exotische stranden. Tropische beelden van digitale nomaden, aan het werk in een hangmat met een longdrink binnen handbereik. Clichébeelden? Nee hoor! Die laptop op de foto is echt van mij. Hij staat in mijn achtertuin, in het noorden van Spanje.
Tip 1: maak gebruik van je beroep
Veel mensen dromen van een ander leven in het buitenland. Wij tekstschrijvers hebben een groot voordeel ten opzichte van al die mensen: we hebben een beroep dat je uitstekend op afstand kunt uitoefenen. Schrijven doe je alleen en de voornaamste benodigdheden zijn een laptop en internet.
Denk wel na over je specialisme. Interimopdrachten, trainingen geven of bijvoorbeeld communicatieadvies, kunnen lastig zijn om op afstand uit te voeren. Ik werk zelf aan tekstopdrachten die vrijwel volledig uit schrijven en herschrijven bestaan. Ik maak langere teksten, redigeer beleidsrapporten en werk bijvoorbeeld podcasts uit tot artikelen. Dat kan allemaal perfect op afstand.
Tip 2: doe aan geo-arbitrage
Werken op afstand kan financieel aantrekkelijk zijn; als je je geld verdient in Nederland en je in een land woont (of verblijft) waar het leven goedkoper is. Dit heet geo-arbitrage. Ik werk gemiddeld 16 uur per week en combineer mijn zzp-bestaan met een buitenleven, vrijwilligerswerk en veel vrije tijd. Een luxe die niet in geld is uit te drukken.
Tip 3: hou rekening met de tijdzone
Het helpt enorm als je in dezelfde tijdzone woont als je opdrachtgevers. Niet alleen vanwege je werktijden en je bereikbaarheid, maar je vergist je zo nooit in de tijdstippen van vergaderingen. Mijn grootste nadeel: opdrachtgevers willen vaak afspreken na lunchtijd. Maar dan ga ik meestal net de keuken in, want hier lunchen we om 14.00 uur.
Er valt mee te leven.
Tip 4: maak gebruik van de coronacrisis
Dit is hét moment. Locatie-onafhankelijk werken is sinds de coronacrisis veel normaler geworden. Iedereen heeft er inmiddels ervaring mee, de tools zijn beter geworden en opdrachtgevers hebben ontdekt dat afstand geen probleem hoeft te zijn. Eerder dit jaar maakte ik een serie van 14 interviews, allemaal via Zoom, Teams en vergelijkbare programma’s. Vóór de pandemie had ik die opdracht waarschijnlijk niet gekregen.
Tip 5: regel betrouwbaar internet
Het klinkt als een open deur, maar goede verbindingen zijn zeker op het platteland niet vanzelfsprekend. Juist als tekstschrijver op afstand wil je geen videocalls met haperende beelden. Ik ben stiekem altijd opgelucht als in een overleg de wifi in Zaandam het laat afweten. Het lag niet aan mij.
Tip 6: verplaats alles naar online
Natuurlijk heeft locatie-onafhankelijk werken ook beperkingen. Veel cursussen en trainingen gaan aan mijn neus voorbij. Ik mis alle gezellige borrels van Tekstnet. Zorg dus dat je zoveel mogelijk van je werkleven naar online verplaatst. Zo ben ik lid van de (voorlopig enige) online intervisiegroep van Tekstnet en ga ik binnenkort beginnen aan een online cursus bij de Schrijversvakschool. Ook wat bijscholing betreft is er gelukkig veel meer mogelijk sinds de coronacrisis.
Tip 7: investeer in online acquisitie
Misschien wel het belangrijkste verschil met werken in Nederland: acquireren en netwerken worden essentieel anders als je in het buitenland woont. Je komt niet op borrels, je kunt niet even koffie drinken met een contact van vroeger, je werkt niet op kantoor bij je opdrachtgever en je leert geen nieuwe mensen kennen op congressen en bijeenkomsten. Ook dit moet je allemaal online oplossen.
Ik heb jarenlang een blog gehad met flinke bezoekerscijfers. Dat heeft mij in de eerste jaren zeker geholpen. Een van mijn mooiste opdrachten kreeg ik dankzij een ambtenaar die mijn website vond op Google. En in 2019 ontving ik een offerteverzoek van een trouwe bloglezer. Ik werk nog steeds voor hem.
Tip 8: begin in Nederland
Uiteindelijk halen tekstschrijvers natuurlijk vooral opdrachten binnen via hun netwerk. En toegegeven, een netwerk bouw je makkelijker op in Nederland. Ik vertrok naar Spanje met 500+ LinkedIn-contacten, die ik vooral verzamelde in de tijd dat ik nog gewoon in Amsterdam in loondienst werkte. Inmiddels is LinkedIn mijn belangrijkste platform geworden om in beeld te blijven bij (potentiële) opdrachtgevers. Dat veel contacten mij ook persoonlijk kennen, helpt daarbij echt.
Start ook al met je tekstbedrijf als je nog in Nederland woont. Ik begon in 2016 (naast een baan in loondienst) en emigreerde in 2018. Op dat moment had ik al een bescheiden portfolio opgebouwd en twee jaar ervaring achter de rug als zzp’er. Er komt bij een (tijdelijk) verblijf in het buitenland veel op je af en dan is het fijn als het zelfstandigenbestaan al vertrouwd is.
Tip 9: verdiep je in de bureaucratie
Of je dit nou tijdelijk wilt doen, als digitale nomade of als emigrant, vrijwel altijd krijg je te maken met zaken als belastingen en verzekeringen. Zeker als je in meerdere landen woont of de wereld over zwerft, loop je tegen bureaucratie aan die niet is ingericht op mensen zonder permanente woon- of verblijfplaats. Onderschat die bureaucratie niet; zij kost afstandwerkers zeker aan het begin veel energie en hoofdbrekens.
Ik ben ‘volledig’ geëmigreerd en woon hier voor onbepaalde tijd. Dat betekent dat ik in Spanje geregistreerd sta als zzp’er en hier belasting betaal. Het gaat er wel anders aan toe dan in Nederland; in Spanje doen zelfstandigen verplicht mee aan de sociale verzekeringen. Dit is iets om rekening mee te houden. Verdiep je dus voordat je je in een land vestigt in de regels en belastingtarieven voor zzp’ers.
Tip 10: bedenk of dit bij je past
Locatie-onafhankelijk werken biedt eindeloze mogelijkheden, maar het is niet voor iedereen. Je laat alles achter: je familie, je vrienden, je sportvereniging, je gewoontes. En als je een gezin hebt, dan heeft een verblijf in het buitenland nog grotere consequenties. Je komt terecht in een andere cultuur, je spreekt waarschijnlijk de taal nog niet (goed genoeg) en je moet je leven weer helemaal opnieuw opbouwen. Vlak bovendien het risico op eenzaamheid niet uit. Je zou er ook voor kunnen kiezen om het werken op afstand eerst een aantal maanden uit te proberen. Dat scheelt je bovendien veel bureaucratische hordes.
Voor mij voelt dit leven als het combineren van het beste van twee werelden. Ik kan me nauwelijks iets leukers voorstellen dan mijn geld verdienen met schrijven. En na het dichtklappen van mijn laptop, pak ik de kruiwagen uit de schuur. Dan ga ik mijn handen viesmaken in mijn tuin van 1,7 hectare. Met uitzicht op de bergen.
Judith Bakkers zegt
Hallo Lonneke,
Ik werk al 32 jaar als zzp tekstschrijver remote vanuit mijn woning in Nederland. Maar nu willen we 8 maanden per jaar naar het buitenland. Naar Azie wel te verstaan. En daarvoor heb ik opdrachten nodig die ik kan doen op tijdstippen die voor mij handig uitkomen. Bijvoorbeeld teksten redigeren. Maar hoe ik ook zoek, ik vind geen opdrachtgevers die op zoek zijn naar eindredacteuren. Hoe heb jij dat gedaan en welk soort opdrachtgever komt daar voor in aanmerking. Het zou me zo helpen als ik nu alvast vanuit Nederland dit werk zou beginnen en dan daarna in het buitenland kan voortzetten. Waar vind ik passend werk, wat voor soort opdrachtgevers zoeken naar zoiets, waar vind ik die opdrachtgevers? Momenteel doe ik heel veel interviews en dat wordt best lastig vanuit Thailand of Z-Korea. Er zijn daar te weinig overlappende uren op een dag om goed af te kunnen spreken.
Zou je mij wat tips willen geven? Dan zou ik je eeuwig dankbaar blijven.
Super bedankt, groetjes Judith
Lonneke Lodder zegt
Hoi Judith, dank voor je bericht! En ik snap je probleem; dat ik in dezelfde tijdzone woon als mijn opdrachtgevers, maakt het wel een stuk makkelijker. Je vraag gaat eigenlijk meer over acquisitie en dat vind ik ook nog steeds een wondere wereld. Ik ben in 2016 begonnen als tekstschrijver en verliet Nederland een jaar later al. Mede daardoor ben ik het meteen gaan zoeken in de hoek van wat ik ook wel het hardcore tekstwerk noem: vaak wat grotere schrijfopdrachten met relatief weinig contact met de opdrachtgever of andere mensen: veel schrijven, weinig advies. Ik werk vooral voor de overheid. Ik redigeer beleidsrapporten en doe de eindredactie van jaarverslagen, maar ik werk ook wel interviews uit en schrijf soms grotere verhalen (tot zelfs 16.000 woorden). Hoe je daaraan komt? Ik had al een aardig netwerk in overheidsland en dat is voor mij het belangrijkst geweest.
Misschien gewoon eens met je opdrachtgevers bespreken? Mijn ervaring is dat er best wat goodwill is als je al langer samenwerkt. Met 6 uur tijdsverschil moeten er toch wel dingen mogelijk zijn als je bereid bent om ook regelmatig ’s avonds te werken? Dat is waarschijnlijk eenvoudiger dan met 32 jaar ervaring nog een hele switch gaan maken. En wie weet kun je dat in de komende jaren als nog geleidelijk doen. Ik heb ook wel even tijd nodig gehad om de opdrachtenstroom op gang te krijgen.