Hoe lang duurt het nog voordat de robot jouw schrijfvaardigheden overneemt en wervelende teksten schrijft? Een kwestie van tijd, zegt mijn glazen bol. En er wachten ons meer aardverschuivingen in dit digitale tijdperk. In dit blog: zes observaties. Van artificial intelligence tot neuromarketing en big data.
- Verliefd op basis van artificial intelligence
Gaat de robot ons helpen of vervangen? Die vraag popt op bij de film Her van regisseur Spike Jonze. In Her valt hoofdrolspeler Theodore Twombly, een schrijver van brieven, als een blok voor de stem en de persoonlijkheid van het besturingssysteem op zijn computer. Doordat ‘zij’ elk gesprek bijleert, voelt zij Theodore perfect aan: ze denkt als mens, antwoordt als mens en bemint – op afstand – als mens. Liefde op basis van artificial intelligence (AI). Als dat kan, is de stap naar het schrijven van wervelende copy niet zo heel groot meer. - Een robot die jouw werk doet
De opkomst van robotica past in deze tijd van digitale transformatie. Zoals de huis-tuin-en-keuken robot die je helpt bij het koken en het doen van klussen. Maar je kunt je ook vast verheugen op je personal assistent naast je bureau. Een robot die je agenda bijhoudt, interviews uittikt, vervolgens de highlights uit de tekst haalt en je als sluitstuk een tekstvoorstel doet. Misschien niet het beste en creatiefste, maar ik zou het wel lekker vinden, zo’n voorzetje. Minpuntje – want een reëel gevaar: wat als de kwaliteit van deze schrijfrobot verder verbetert en mijn opdrachtgever ook zo’n ding koopt? Mmm. - De consument ontbloot
Ook met neuromarketing en big data krijgen we te maken in ons vak. Ik noem die twee bewust samen: ze leiden beide tot nieuwe en vergaande inzichten in het effect van ons geschrijf. Neuromarketing baseert zich op het meten van hersenactiviteiten bij bijvoorbeeld het beoordelen van tekst en beeld – ze verklapt onze onbewuste kant, onze diepste emoties, ons reptielenbrein, zonder de ruis van politiek correcte antwoorden. Zo méten en wéten we waarmee we onze lezers werkelijk activeren. Nummer twee, big data, helpt ons aan inzicht in het algemene effect van woorden en beelden op ons gedrag. Door miljoenen tekst- en beeldpatronen te kennen en te herkennen en er algoritmes op los te laten, kunnen we voorspellen welke het beste werken. Wat dat voor de creatie betekent? Dat jouw opdrachtgever straks precies aangeeft waaraan jouw tekst moet voldoen. Woordelijk. Daar sta je dan met je creatieve schrijftalent. - Ook het soort opdrachten verschuift
En dan heb je natuurlijk ook nog virtual reality (VR) en augmented reality (AR): twee manieren om de wereld om ons heen letterlijk anders te zien en te leren kennen. VR en AR maken woorden overbodig: je krijgt nauwelijks leesbare tekst, maar ziet via een tablet, bril of hologram wat je in een (werk)situatie moet doen. Deze ‘virtuele’ ontwikkelingen geven aan dat sommige schrijfgerelateerde opdrachten in ons vak afnemen, zoals het geven van trainingen of het schrijven van handleidingen. Andere nemen toe, zoals het schrijven van scenario’s voor chatbots: de geautomatiseerde online vraag- en antwoordtechniek op websites. - Ons lieve leven op zijn kop
Ten slotte is er nog het ‘overall’ effect van al dat gedigitaliseer: de veranderende interactie tussen mensen en organisaties. Dit is pas echt een revolutie. Handwerk automatiseert, computers programmeren zichzelf, beroepen verdwijnen en de traditionele organisaties en organisatievormen leggen het loodje ten faveure van ‘de’ Ubers, Coolblues en Bonobos. IT bepaalt hun kracht. Ook instituten waar we traditioneel op bouwden, zoals banken en notarissen verliezen hun gezag en soms zelfs bestaansrecht: blockchain en cryptovaluta zoals bitcoin zorgen ervoor dat we betalingen en juridische vastleggingen buiten de bekende instituten om kunnen regelen. Verzekeringen worden overbodig als onze zelfsturende auto’s straks 100% veilig zijn. Tussen al deze nieuwe facetten en klanten zul je als creatieve dienstverlener opnieuw je weg moeten vinden. - Wees je eigen disruptor
Moeten we in de stress raken bij zoveel verandering? Schieten we niet veel mee op. Accepteer dat ons vak verandert. Zoek kansen en experimenteer. Wees je eigen disruptor en schud je businessmodel op. Kijk rond bij bedrijven met nieuwe technologieën. Zoek collega’s die er ook lol in hebben een nieuwe toekomst te verkennen. Ik weet zeker dat het je nieuw werk oplevert. Daarnaast ben ik een optimist. Ik blijf geloven in het persoonlijk bedienen van niches. Niches die net te klein zijn voor standaard e-oplossingen, maar groot genoeg voor creatieve uitdagingen én een goed jaarinkomen. Goed genoeg om mijn eerste privé-robot aan te schaffen.
kees adolfsen zegt
Uitstekend verhaal!
Inclusief de troostende gedachte dat mijn robot-assistentje dit de komende 25 jaar vast niet zo op papier krijgt…
Rafael Barnhard zegt
Haha Kees, daar houd ik jou en je robot graag aan. Dank voor dit fraaie compliment!
Barbara Philipsen zegt
Eens met punt 6: zoek andere kansen en mogelijkheden, leer nieuwe digitale, artificiële en virtuele toepassingen, ontwikkel jezelf naar een nieuwe jij! Je bent nooit te oud om iets nieuws te leren.
Rafael Barnhard zegt
Als een bus Barbara! Zo gezien zit het kritieke (kantel)punt niet eens zo zeer in de technologie zelf, als wel in wat wij mensen er zelf van maken.