Dronkenmanstekst

Met een flinke slok op achter het stuur kruipen, dat is gelukkig verboden. Roekeloos rijgedrag leidt immers tot een hoop ellende. Hoe fijn is het dat een beetje onbezonnenheid in ons schrijfgedrag juist wél tot mooie resultaten leidt. Een pleidooi voor roekeloos schrijven.

“Write drunk, edit sober.” Deze heerlijke uitspraak wordt toegeschreven aan Ernest Hemingway en hoewel de man zeker niet op een borreltje meer of minder keek, heeft hij dit nooit gezegd. Wie dan wel? Daar zijn de geleerden het niet over eens. Feit is dat er wat mij betreft wel een kern van waarheid in­ zit.

Doe eens leuk!

We zijn beroepsschrijvers en dat betekent dat we op de gekste momenten geacht worden onze creativiteit via ons toetsenbord de wereld in te sturen. Ook op dagen dat we zes meetings hebben, de mailbox uitpuilt en er die middag nog drie offertes uit moeten.

Op die dagen lijkt het alsof een norse baas continu “Doe eens leuk!” in mijn nek loopt te hijgen. Niet bevorderlijk voor mijn inspiratie.

Welgeteld één zin

Zelf heb ik dan altijd de neiging om te lang met mezelf te overleggen over de optimale structuur. Of ik schrijf en schrap en schrijf en schrap totdat ik na een half uur welgeteld één zin heb geproduceerd die ik dan maar weer eens herformuleer omdat het misschien toch nog mooier kan. Dat leidt immers lekker af. Zolang je aan die ene zin aan het knutselen bent, hoef je niet aan het grote geheel te denken.

Dit kan echt niet

Biertje dan maar? Ik moet bekennen dat ik onder invloed van een fijne IPA regelmatig tot geniale inzichten kom. Meestal zijn het mijn vrienden die deze even diepzinnige als creatieve vondsten dan mogen aanhoren, maar een enkele keer ontsnapt me plotseling het perfecte intro, de ultieme titel of een complete column.

Als ik de kans heb, kruip ik dan als een gek achter mijn toetsenbord en ga ik tikken. Niet nadenken, geen tussentijdse spellingcontrole, niet eindeloos peinzen over de structuur of de conclusie. Gewoon doorrammen tot ik de slaap uit mijn ogen moet wrijven en ondertussen denk: “Dit kan echt niet! Wat een werk zal ik hier morgen aan hebben!”

Aangename verrassing

Mits ik de kater buiten de deur heb weten te houden, blijkt het redigeren van de dronkenmanstekst de volgende dag een fluitje van een cent. Misschien ontbreken er wat komma’s en moet ik een keer een zin herformuleren, maar wát een proza! Net wat scherper, sprankelender en origineler dan wat ik tussen twee Teams-interviews zou produceren.

Nu wil ik niemand aanzetten tot (overmatig) drankgebruik en ook bij mij is dat biertje echt geen voorwaarde om een net wat creatievere tekst aan te leveren. Even lekker onderuitgezakt op de bank zitten in plaats van achter mijn bureau in de werkhouding. Ook dat wil helpen. Ik heb zelfs tijdens een frisse avondwandeling laatst een complete column aan mijn telefoon gedicteerd. Nuchter en wel, maar góed!

Ik ben benieuwd hoe jij omgaat met ‘gedwongen’ creativiteit op drukke momenten: wat doe jij om creatief te blijven?