Schrijven onder een vergrootglas. Dat typeert misschien het best mijn project voor de Belastingdienst. Ik was schrijver in het ‘kernteam Jaarplan 2022’ en ondervond hoe politiek gevoelig belastingmaterie is. Logisch, gezien de toeslagenaffaire en fouten in de fraudesignalering. Kritische Kamerleden lezen voortdurend over je schouder mee. Tel daarbij op dat de dienst 30.000 medewerkers heeft, met even zoveel visies op het jaarplan, en je krijgt een indruk van het redactieproces.
We begonnen in juni 2021 met versie 0.1 en eindigden in december 2021 met versie 0.99! Daartussen reageerden alle directies en vele overlegorganen (‘de kleine en de grote driehoek’). Schreef ik één alinea over het ‘uitfaseren’ van de acceptgiro, dan bleek daar een programmamanager over te gaan. Veel strategische discussies werden gevoerd in de kantlijn van het plan. Gelukkig konden de andere kernteamleden schiften: welke correcties en suggesties moeten we honoreren en welke niet? Mijn taak was vooral de eenheid bewaken, in stijl en opzet. En kritisch doorvragen: wat betekent dit concreet, heb je daar een voorbeeld van, wat gaan ‘we’ komend jaar precies dóén?
Wat me ook hielp was het besef dat zo’n rapport een intern doel dient. Het krijgt de organisatie meer op één lijn. Al is het maar over een kwestie als: willen we belastingbetalers ‘klanten’ noemen of niet? Hoofdstukken gaan eerst alle kanten uit, maar zijn na een tijdje ‘uitgetrild’, zo leerde ik. Begin 2022 ging het Jaarplan – vertraagd door de kabinetsformatie – naar de Tweede Kamer. Een paar weken voor de start van het project Jaarplan 2023.
Jeanine Mies
